Rewelacja - regelacja, czyli kilka słów o ciśnieniu atmosferycznym.

Pewnie słyszałeś w prognozie pogody o ciśnieniu atmosferycznym i zastanawiasz się, co to jest, więc wyjaśniam. Ciśnienie atmosferyczne to nacisk powietrza na dany obszar. Mierzy się je barometrem i podaje w hektopaskalach (hPa).

Barometr składa się z puszki, która, gdy ciśnienie jest wysokie zgniata się, a gdy jest niskie rozpręża się. Zgniatanie i rozprężanie się puszki przenoszone jest za pomocą dźwigni na wskazówkę i dzięki temu można odczytać pomiary.

Ciśnienie wpływa na wiele rzeczy takich jak na wiatry (wiatr wieje z obszaru o wysokim ciśnieniu do obszaru o niskim ciśnieniu tzn. z wyżu do niżu), na przemieszczanie się chmur, na temperaturę i na temperaturę topnienia np. lodu. Lód normalnie topnieje przy temperaturze 0 stopni Celsjusza, ale podnosząc ciśnienie można obniżyć temperaturę topnienia. Takie topnienie w podwyższonym ciśnieniu nazywa się regelacją (nie pomyl z rewelacjąJ). Bardzo łatwo możesz to sprawdzić wykonując proste doświadczenie, które zamieszczam poniżej.

Pomiary ciśnienia nanosi się na mapy tak jak temperaturę i zachmurzenie, o których nie będę pisał. Analizując te mapy prognozuje się pogodę.

         Jeśli zastanawiasz się, komu potrzebne są prognozy pogody to zaraz się dowiesz. Potrzebują ich piloci samolotów, bo lot podczas burzy jest niebezpieczny, kapitanowie statków by uniknąć sztormów i rolnicy by przewidzieć, jakie będą mieli zbiory. Przed zawodami ze skoków narciarskich też trzeba patrzeć na prognozy pogody i w razie potrzeby przełożyć termin zawodów z powodu np. silnego wiatru.

         A czy tobie potrzebne są prognozy? Na pewno, choć często o tym nie wiesz. Planując wycieczkę w góry należy sprawdzić, jaka będzie pogoda by uniknąć niespodziewanych zdarzeń takich jak burze czy śnieżyce. A przy okazji im wyżej nad poziom morza tym ciśnienie jest niższe, więc przed następną wycieczką w góry radzę Ci się dobrze wyspać.

Doświadczenie „Lód pod naciskiem” źródło: http://www.swietlik.edu.pl/

               Przygotuj:

-                     kostkę lodu o grubości ok. 5 cm, szerokości ok. 10 cm i długości ok. 20 cm

-                     drucik bez izolacji

-                     cztery litrowe butelki lub kartony napełnione wodą

-                     dwie nylonowe siatki

-                     dwa wysokie krzesła.

Wykonaj:

1.     butelki włóż po dwie do siatek i zwiąż drucikiem.

2.     zbliż krzesła do siebie i połóż między nimi lód.

3.     połóż na lodzie drucik tak żeby siatki z butelkami zwisały po bokach.

4.     obserwuj co się dzieje.

Porównaj czy udało Ci się osiągnąć coś takiego:

Literatura:
Gunter D. Roth, "Pogoda i klimat", Warszawa 2000